Jak wygląda proces przechodzenia na emeryturę, jakie dokumenty są potrzebne?
Krok po kroku: wniosek, dokumenty, terminy + checklista ZUS (aktualne na 5 listopada 2025)
Przejście na emeryturę w Polsce to prosty proces online – 90% wniosków składanych jest przez PUE ZUS. Całość trwa 30–60 dni, a emerytura wypłacana jest od miesiąca złożenia wniosku. Poniżej pełna instrukcja, lista dokumentów, terminy i pułapki (dane ZUS, MRiPS).
1. Kiedy możesz złożyć wniosek?
| Warunek | Szczegóły |
|---|---|
| Wiek | Kobiety: 60 lat / Mężczyźni: 65 lat |
| Staż | Min. 20 lat (K) / 25 lat (M) – do najniższej emerytury |
| Termin | Do 3 miesięcy przed lub po osiągnięciu wieku |
| Najlepszy moment 2025 | Marzec–kwiecień (stare tablice GUS + waloryzacja) |
Wniosek złożony w czerwcu = strata 500–800 zł/mies. (brak waloryzacji za 2024 r.)
2. Gdzie złożyć wniosek? (3 sposoby)
| Sposób | Jak? | Zalety |
|---|---|---|
| 1. PUE ZUS (online) | pue.zus.pl → „Wniosek o emeryturę” (ERN) | Najszybciej – 5 min, automatyczne dane |
| 2. W oddziale ZUS | Umów wizytę: e-wizyta.zus.pl | Pomoc pracownika |
| 3. Poczta / pełnomocnik | Wniosek papierowy + kopie dokumentów | Dla osób bez internetu |
Rekomendacja: PUE ZUS – 95% emerytów wybiera online.
3. Wymagane dokumenty – pełna lista 2025
| Dokument | Kiedy potrzebny? | Gdzie wziąć? |
|---|---|---|
| Wniosek ERN | Zawsze | PUE ZUS / druk z zus.pl |
| Dowód osobisty / paszport | Kopia (online: skan) | – |
| Świadectwa pracy | Za lata przed 1999 r. (jeśli nie ma kapitału początkowego) | Byli pracodawcy |
| Zaświadczenie o wynagrodzeniu (Rp-7) | Za lata 1980–1998 (do kapitału początkowego) | Pracodawca / archiwum |
| Dokumenty o okresach nieskładkowych | Studia, urlop wychowawczy, wojsko | Uczelnia, ZUS, WKU |
| Orzeczenie o niezdolności | Przy rencie → emeryturze | ZUS / lekarz orzecznik |
| Akt małżeństwa / urodzenia dzieci | Przy rencie rodzinnej lub matczynej | USC |
| Zaświadczenie o pracy w warunkach szkodliwych | Emerytura pomostowa | Pracodawca |
Uwaga: Jeśli masz PUE ZUS → większość danych (IOSKU, kapitał początkowy) jest już w systemie – nie trzeba dokumentów!
4. Proces krok po kroku (z terminami)
| Krok | Co robić? | Termin |
|---|---|---|
| 1. Sprawdź dane | PUE ZUS → „Kapitał początkowy” + „IOSKU” | Do 3 mies. przed |
| 2. Oblicz emeryturę | kalkulator.zus.pl | – |
| 3. Złóż wniosek ERN | Online / w oddziale | Do 30 dni przed wiekiem |
| 4. ZUS weryfikuje | Sprawdza staż, składki | Do 30 dni |
| 5. Decyzja | Listownie / na PUE | Do 30 dni od wniosku |
| 6. Pierwsza wypłata | Z wyrównaniem od miesiąca wniosku | 1, 5, 10, 15, 20 lub 25 dnia miesiąca |
Przykład: Wniosek 15 marca 2025 → emerytura od marca (wypłata 1 kwietnia + wyrównanie).
